İsmail Şahin / İSTANBUL – Türk Hava Yolları (THY) Aralık 2023’te verdiği 150 adet A321neo ve 80 adet A350 kesin uçak siparişini Airbus ve Rolls-Royce iş birliği ile hayata geçirilecek olan Stratejik Türkiye Gelişmiş Programı lansmanı yaptı. Programa, Airbus ve Rolls-Royce üst yönetiminin yanı sıra Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Milli Savunma Bakan Yardımcısı Bilal Durdalı, THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat, Rolls Royce CEO’su Tufan Ergin Bilgiç, Airbus CEO’su Guillaume Faury, Türk havacılık ve uzay şirketlerinin temsilcileri, İngiltere Başkonsolosu, Fransa ve İspanya’nın da müsteşarları katıldı.
Yerlileştirme imzası
Programda konuşan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “Atılan imzalar bir yerlileştirme ve endüstrileştirme anlaşmasıdır. Bu bir birlikte büyüme, birlikte gelişme kazan kazan ilişkisi olacaktır” dedi. Bakan Uraloğlu da, “Türk Hava Yolları tedarik zinciri, turizm ve diğer dolaylı katkılar ile Türkiye ekonomisine 2023 yılında 56 milyar dolar kazandırdı. 2024 yılı hedefimiz ise 63 milyar dolar. Önümüzdeki yaklaşık 10 yıllık plan kapsamında da bu katkının 144 milyar dolar olmasını hedefliyoruz” diye konuştu. Etkinlikte Airbus, THY ve Türkiye’deki havacılık şirketleri tarafından önümüzdeki 15 yıl içinde ekonomik değer yaratacak Stratejik Türkiye İlerleme Programı’nın (Strategic Türkiye Enhanced Programme – STEP) lansmanı da yapıldı.
235 uçaklık görüşme
Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Bolat, THY’nin 2022 yılında Türkiye ekonomisine 45 milyar dolar, 2023 yılında ise 56 milyar dolar katlı sağlandığına dikkat çekerek şunları söyledi:
“2003 yılında 65 uçağımız vardı, şimdi bu sayı 440’a çıktı, 2028 yılında 644, 2033 yılında ie 813 uçaklık bir filo hedefimiz var. THY her zaman Airbus ve Boeing arasında dengeli bir politika izlemiştir. Geri kalan 235 uçak ile ilgili olarak Boeing ve Airbus ile görüşmelerimiz sürüyor. Boeing’deki üretim sıkıntıları ve kalite problemi sürüyor, sorunların sona ermesini bekliyoruz onun için filo planımızdaki 235 uçak için karar verirken acele etmeyeceğiz. Şu anda Türkiye’deki 45 şirket Boeing ve Airbus’a parça üretiyor. Yıllık mal ve hizmet ihcacımız 2.7 milyar dolar ve bunun 500 milyon dolarını Airbus’a yapıyoruz.” Bolat 15 yıllık bir üsreci kapsayan yeni anlaşmanın maddi boyutu hakkında da 20 milyar dolardan daha fazla olacağını ifade etti.
4 milyar dolar yatırım
Airbus CEO’su Guillaume Faury ise açıkladıkları STEP programı aracılığıyla Türkiye ile ortaklıklarını bir üst seviyeye çıkartacaklarına işaret ederek, “Türkiye’de 4 milyar dolarlık yatırımımız var. Dünya çapında sattığımız her bir uçağın en az bir parçası Türkiye’de üretiliyor. Airbus tarafından Türkiye’den yapılan ihracat 2023 yılı sonunda 4 milyar doları aştı ve 2030’a kadar 6-7 milyar doları aşması bekleniyor” açıklamasında bulundu.
‘Her uçakta bir Türk imzası var’
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır törende şunları söyledi: “Ülkemizin sivil havacılık alanındaki vizyonunun önemli bir örneği olan İstanbul Havalimanı beş yıl gibi kısa bir sürede Avrupa’nın en yoğun havalimanı ünvanını aldı. Ülkemiz firmaları aynı zamanda küresel firmaların imalat ve tedarik zincirlerindeki rolünü de her geçen gün kuvvetlendiriyor. Tüm yeni nesil yolcu uçaklarında Türkiye’de üretilmiş bir parça mevcuttur. Halihazırda Airbus A320 ailesinin arka gövde ve kuyruğunu oluşturan bölüm 18 ve 19’unu, A220’nin kanopisini, A400M projesinde orta gövde, kuyruk ve kanatçıkları (aileron), Boeing 737 uçaklarının arka gövdesini oluşturan Bölüm 48, fan kaputu ve irtifa dümenini Türkiye’de üretiyoruz.”